Kurs języka C - Wprowadzenie

Autor: Dondu

Niniejszy kurs języka C rozpoczniemy od poznania kilku podstawowych elementów, które umożliwią Ci wykorzystanie do nauki załączonego kompilatora CManiak.

Bez tej wiedzy nie zaczynaj

nauki języka C
w kursie na blogu !

.. . no chyba, że lubisz się męczyć.

Kurs języka C

Każdy przykład znajdziesz pod odpowiednim numerem w kompilatorze CManiak.

Pierwszy program.

Każdy program w języku C rozpoczyna się od wywołania funkcji main() i kończy na return 0:

Przykład 1:

main(){
    return 0;
}

Ale żeby być zgodnym ze standardem kod powinien wyglądać tak:

int main(void){
    return 0;
}

Powyższy program uruchomi się i od razu zakończy.

Pamiętaj!

Aby skompilować program, jego kod musi być zawarty w funkcji main(). 

Piszę o tym na czerwono, ponieważ wiele osób kopiuje ręcznie fragmenty programów, umieszczając je w kompilatorze bez niezbędnego otoczenia w postaci funkcji main() dziwiąc się, czemu kompilator wykazuje błędy podczas kompilacji.

Zobacz przykładowe kody w zakładce Przykłady kompilatora.

Dodatkowo możesz definiować funkcje.

---

Hello world!
W kursie bardzo często będziemy wykorzystywać terminal kompilatora (zakładka Terminal) jako ekran do pokazywania wyników pracy programu. Wykorzystamy do tego poniższe funkcje, ale najpierw poznasz dyrektywę:

#include
Żeby korzystać z dostępnych funkcji musimy powiadomić kompilator gdzie się one znajdują. Służy do tego właśnie dyrektywa #include, po której podajemy linkowany (załączany) plik nagłówkowy (przykłady poniżej).

Czas na funkcje:

putchar(x)
nagłówek: <stdio.h>
Umieszcza w terminalu znak ASCII o kodzie x.


Przykład 2:
To spróbujmy wydrukować dużą literkę A (kod ASCII: 65):

#include <stdio.h>

int main(void){
    putchar(65);  //65 w kodzie ASCII to duża literka A
    return 0;
}

printf()
nagłówek <stdio.h>
Umieszcza w terminalu sformatowany ciąg znaków. Ta funkcja ma spore możliwości, ale teraz poznasz tylko tyle ile trzeba do niniejszego kursu języka C.

Przykład 3:

#include <stdio.h>

int main(void)
{
  printf("Hello World!"); //pisz w terminalu (ekranie)
  
  //printf("Oj! Coś nie tak!"); //usuń znaki komentarza przed printf 
                                //i zobacz co się stanie
  return 0;
}

Pierwszy printf() ładnie wydrukował napis Hello World! Po usunięciu znaków komentarza na początku drugiego printf(), niektórzy spodziewali się, że po oba napisy będą jeden pod drugim. Tymczasem zostały wydrukowane jeden za drugim, w dodatku bez spacji. Zastosujemy więc znak specjalny:

\n
czyli żądanie przejścia do nowej linii:

Przykład 4:
Wykonanie dwóch printf() jednego po drugim, ale ze znakiem \n:

  printf("Hello World!\n");
  printf("Teraz piszę w nowej linii.");

Przykład 5:
Znak \n można umieścić w dowolnym miejscu napisu, co spowoduje jego podział na linie:

  printf("Hello World!\nTeraz piszę w nowej linii.");
}

Wyświetlanie liczb
Teraz niezbędna wiedza o wyświetlaniu liczb za pomocą printf().Funkcja ta ma bardzo duże możliwości formatowania wyświetlanych danych liczbowych. Używa do tego symboli formatowania.  Na razie poznasz tylko kilka z nich:

%d - liczba całkowita ze znakiem
%f - liczba zmiennoprzecinkowa ze znakiem
%x - szesnastkowa bez znaku

Przykład 6:
Zauważ, że w przykładzie dodałem znak specjalny \n , by wymusić nową linię:

printf("%d", 23);      //dziesiętna całkowita ze znakiem
printf("\n%f", -1.23); //zmiennoprzecinkowa ze znakiem
printf("\n%x", 255);   //w kodzie szestnastkowym

Dane tekstowe
Podobnie jest z danymi w postaci znaków ASCII. By je wyświetlić za pomocą printf(), użyjemy:
%c - pojedynczy znak
%s - łańcuch znaków

Przykład 7:

  printf("%c", 65);   //wyświetla znak ASCII o kodzie 65
  printf("\n%s", "bardzo"); //wyświetla łańcuch znaków

Jak widzisz printf("%c", 65) odpowiada opisanej wcześniej putchar(65).


Przykład 8:
A teraz zmienimy nieco drugi printf() z przykładu powyżej, na następujący:

  printf("CManiak jest%s fajny!", " bardzo");

Czary mary i otrzymujemy napis: CManiak jest bardzo fajny!
Ale jak to się stało? Ponieważ printf() podstawia pod symbole formatowania następujące po sobie argumenty.


Przykład 9:
Argumentów może być więcej, a oddziela się je przecinkami:

printf("%s ma %d braci o łącznej wadze %f kg.", "Michał", 3, 201.45);

Printf() po kolei od lewej strony analizował pierwszy argument którym jest "%s ma %d braci o łącznej wadze %f kg." i odnajdując znaki specjalne podstawiał kolejne argumenty oddzielone przecinkami.

Czyli symbolom znalezionym w pierwszym argumencie printf() przypisał odpowiednio:
%s - napis Michał
%d - liczbę 3
%f - liczbę 201.45
odpowiednio je formatując w zależności od symbolu formatowania, co opisałem wcześniej.


Więcej informacji na temat printf( ) znajdziesz tutaj: Rodzina instrukcji printf( )

Zanim przejdziesz do dalszych części kursu opanuj dobrze powyższą wiedzę oraz obsługę kompilatora CManiak.

1