Kurs języka C: instrukcja warunkowa if(...)... else ...

Autor: Dondu

Kurs języka C: Spis treści

Instrukcja if( ) pozwala na sprawdzenie spełnienia się jakiegoś warunku, a w połączeniu z else także niespełnienia warunku. W ten sposób program może realizować różne funkcjonalności w zależności od wyniku sprawdzania warunku. Warunkiem może być definicja, stała, zmienna lub jakieś wyrażenie.

Podstawowe formy wykorzystania instrukcji if(...) ... else ...

if ( warunek ) jakis_kod;
//lub
if ( warunek ) jakis_kod; else inny_kod;

Przykład najprostszej formy instrukcji if( ).

Przykład 1 (w kompilatorze)

  if ( warunek ) a++; //zwiększ zmienną a o jeden, gdy warunek spełniony

Instrukcja else rozdziela sterowanie if( ) na drugi człon wykonywany w przypadku, gdy warunek nie jest spełniony. W ten sposób przejście programu przez if( ) zawsze spowoduje wykonanie jednego z dwóch fragmentów if( ). Poniżej różne fromy zapisu if( ) else.

Przykład 2 (w kompilatorze)

  //--- WERSJA 1 -----------
  if ( warunek ) a++; //zwiększ zmienną a o jeden, gdy warunek spełniony
  else a--;           //w przeciwnym wypadku zmniejsz zmienną o jeden

  //--- WERSJA 2 -----------
  //dla zwiększenia czytelności kodu można tak
  if ( warunek ) 
    a++;
  else 
    a--;

  //--- WERSJA 3 -----------
  //można zapisać także w wersji jednolinijkowej
  if ( warunek ) a++; else a--;

if( ) z blokami { }

Ponieważ często kod wykonywany zależnie od wyniku if( ) ma więcej niż jedną linię, stąd możesz używać znaczników bloku { } na różne sposoby.

Przykład 3 (w kompilatorze)

  //--- WERSJA 1 -----------
  if ( warunek ){
    //gdy warunek spełniony
    a++; 
    b = b + 100;
  }else
    //gdy warunek nie jest spełniony
    c = c - 50;
  


  //--- WERSJA 2 -----------
  if ( warunek ){
    //gdy warunek spełniony
    a++; 
    b = b + 100;
  }else{
    //gdy warunek nie jest spełniony
    c = c - 50;
  }


  //--- WERSJA 3 -----------
  if ( warunek )
    //gdy warunek spełniony
    a++; 
  else{
    //gdy warunek nie jest spełniony
    b = b + 100;
    c = c - 50;
  }

Położenie nawiasów może być też takie:

  if ( warunek )
  {
    //gdy warunek spełniony
    a++;
  }
  else
  {
    //gdy warunek nie jest spełniony
    a--;
  }

Wszystko zależy od indywidualnych przyzwyczajeń.


Zagnieżdżanie

Możliwe jest dowolnie skomplikowane zagnieżdżanie if'ów. Jednak trzeba bardzo uważnie pisać i testować kod.

Przykład 4 (w kompilatorze)

  //--- PRZYKŁAD A -----------
  if ( warunek_1 ) 
    if( warunek_2 ) //warunek_2 jest badany tylko, gdy warunek_1 jest spełniony
      a++; //zwiększ zmienną a o jeden, gdy oba warunki spełnione
    else 
      a--; //zmniejsz zmienną a o jeden, gdy warunek_1 nie jest spełniony
  
  
  
  //--- PRZYKŁAD B -----------
  if ( warunek_1 ) 
  {
    //gdy warunek_1 jest spełniony
    if( warunek_2 ) 
      b+=10; //zwiększ zmienną a o 10, oba warunki spełnione
    else 
      b-=10; //zmniejsz zmienną a o 10, gdy warunek_2 nie jest spełniony
  }
  
  
  
  //--- PRZYKŁAD C -----------
  if ( warunek_1 ) 
  {
    //warunek_1 jest spełniony, badamy warunek_2
    if( warunek_2 ) c+=25; //zwiększ zmienną a o 25, gdy warunek_2 jest spełniony
  }
  else  //warunek_1 nie jest spełniony
    c-=25; //zmniejsz zmienną o 25 gdy warunek_1 nie jest spełniony

else if()

Istnieje możliwość łączenia instrukcji if( ) w łańcuch wzajemnie powiązanych instrukcji z różnymi warunkami. W ten sposób uzyskuje się możliwość wybrania jednego z kliku wzajemnie powiązanych skomplikowanych zależności.

Przykład 5 (w kompilatorze)

  if ( warunek1 ){
    //warunek1 jest spełniony 
    //pozostałe warunki nie są sprawdzane
  }else if(warunek2){
    //warunek1 nie jest spełniony
    //warunek2 jest spełniony
    //warunek3 nie jest sprawdzany
  }else if(warunek3){
    //warunek1 oraz warunek2 nie są spełnione
    //warunek3 jest spełniony
  }else{
    //żaden warunek nie jest spełniony
  }

Powyższy przykład w szczególności warto poćwiczyć w kompilatorze CManiak.


Kurs języka C: Spis treści

19